Trong động cơ đốt trong, đặc biệt là động cơ xăng, Bugi (Spark Plug) và hệ thống đánh lửa (Ignition System) đóng vai trò cốt lõi. Đây là bộ đôi “thầm lặng” tạo nên tia lửa điện đầu tiên để khởi động chu trình đốt cháy, chuyển hóa nhiên liệu thành sức mạnh.
Bugi Là Gì? Vai Trò Của Bugi Trong Động Cơ Xăng
Bugi là thiết bị cuối cùng trong hệ thống đánh lửa, có nhiệm vụ tạo ra tia lửa điện để đốt cháy hỗn hợp nhiên liệu và không khí đã nén trong xi lanh.
Cấu Tạo Bugi:
- Điện cực trung tâm và điện cực nối mát
- Khoảng cách đánh lửa dao động từ 0.25 mm – 1.8 mm
- Lớp sứ cách điện để chịu nhiệt và áp suất cao
Nguyên Lý Hoạt Động Của Bugi:
Khi dòng điện cao áp (từ 12.000V – 50.000V) được truyền đến bugi, nó sẽ tạo tia lửa điện vượt qua khoảng cách giữa hai điện cực, đốt cháy hỗn hợp nhiên liệu và không khí.
Hệ Thống Đánh Lửa Là Gì? Hoạt Động Như Thế Nào?
Hệ thống đánh lửa điện tử là tập hợp các bộ phận hoạt động đồng bộ nhằm tạo ra dòng điện cao áp và truyền đến bugi đúng thời điểm.
Các Thành Phần Chính:
- Nguồn điện (Ắc quy): Cung cấp dòng điện ban đầu
- Cuộn dây đánh lửa (Ignition Coil): Tăng điện áp từ 12V lên đến hàng chục nghìn V
- Mô-đun điều khiển đánh lửa (ECU/ICM): Điều khiển thời điểm đánh lửa
- Cảm biến vị trí trục khuỷu, tốc độ động cơ: Gửi dữ liệu đến mô-đun để điều chỉnh chính xác
- Dây cao áp: Truyền dòng điện đến bugi
Quá Trình Tạo Tia Lửa Đốt Cháy Hỗn Hợp
- Tạo điện áp cao: Cuộn dây đánh lửa tăng áp dòng điện từ ắc quy.
- Truyền điện đến bugi: Qua dây cao áp hoặc đánh lửa trực tiếp (Direct Ignition).
- Tạo tia lửa: Bugi phóng tia lửa đốt cháy hỗn hợp không khí – nhiên liệu trong buồng đốt.
- Sinh công: Nhiệt lượng từ quá trình cháy đẩy piston xuống, vận hành trục khuỷu – tạo ra động năng.
Tại Sao Bugi Và Hệ Thống Đánh Lửa Quan Trọng?
- Tối ưu hiệu suất động cơ
- Tiết kiệm nhiên liệu
- Giảm khí thải độc hại
- Khởi động nhanh và ổn định
- Bảo vệ các bộ phận khác khỏi mài mòn